"Үздік эргономикалық шешімдер"
Оқу процесінің эргономикалық - педагогикалық құрамдас бөлігінің рөлі психологиялық және әлеуметтік-мәдени әлеуеттерді іске асыру, білім беру процесіне қатысушылардың денсаулығын сақтау және нығайту, оқытудың жоғары сапасын қамтамасыз ету, білім алушылардың шығармашылық қабілеттерін дамыту, педагогикалық еңбекті сауықтыру үшін қолайлы жағдайлар жасау болып табылады.
Педагогикалық эргономика оқу ортасы факторларының келесі негізгі топтарын анықтайды:
-физика-химиялық (температура, ылғалдылық, жарықтандыру, шудың болуы және т. б.);
- кеңістік құрылымдары (өлшемдері, пішіні, кеңістік элементтерінің бағыты);
- техникалық-эстетикалық (пішіндердің, сызықтардың сұлулығы, мектеп жабдықтары мен жарықтандырудың бояуы, түстердің эстетикалық қолданылуы, т. б.);
- әлеуметтік-психологиялық (тәрбиеленушілер арасындағы қарым-қатынас, топтағы жалпы әлеуметтік-психологиялық атмосфера).
Біздің балабақша аумақтан, ғимараттан, үй-жайлардан бастап барлық заттық жабдықтармен, соның ішінде жиһазбен, шамдармен, ойыншықтармен және басқалармен аяқталатын бірлік ретінде жобаланады.
Топтық бөлмелер мен жұмыс орындары мүмкіндігінше жағымды жарықтандырылады, бұл тәрбиеленушілердің жұмысын қамтамасыз ету үшін үлкен маңызға ие. Жеткіліксіз жарықтандыру баланың психикасын және көру және есту өткірлігін, демек, балалардың жұмыс қабілеттілігін төмендетеді, бұл білім беру процесінің сапасына әсер етеді.
Біздің балабақшаның педагогтері режимдік сәттерде және ұйымдастырылған іс-шаралар кезінде СанЕмН талаптарына сәйкес келетін топтың үй-жайларында температуралық режимді, айналым жылдамдығын және ауаның ылғалдылығын қамтамасыз етуге бағытталған іс-шараларды жүзеге асырады. Үй-жайлардағы микроклимат табиғи (өтпелі, бұрыштық немесе бір жақты желдету) және жасанды тәсілмен (рециркуляторларды пайдалану) бақыланады және реттеледі.
Біздің балабақшада топтық бөлмеден, жатын бөлмеден, дәретхана бөлмесінен, қабылдау бөлмесінен тұратын 13 топтық бөлме бар.
Білім беру процесін оңтайландыру мақсатында топтық үй-жайлар бес білім беру бағытына сәйкес келетін орталықтарға бөлінеді . Балабақшада екі логопедиялық топ бар, олардың әрқайсысында әртүрлі дидактикалық материалдармен жабдықталған логопед кабинеті бар. Жатын бөлмелер топтағы балалардың санына сәйкес көп деңгейлі кереуеттермен жабдықталған, перделер тәрбиеленушілерге күндізгі ұйқы кезінде толық демалуды қамтамасыз ететін матадан жасалған. СанЕмН талаптарына сәйкес барлық жас топтарындағы жиһаз балалардың бойы мен салмағын ескере отырып таңдалады
Интерьердің түс дизайны.
Адам сыртқы әлем туралы ақпараттың 90% - на дейін көру органы арқылы қабылдайтындықтан, түстердің алуан түрлілігі өте маңызды. Қаныққан жасыл түс тыныштық сезімін тудырады, сары түс қосылған кезде ол әрекетті ынталандырады, көк - байыптылық, ойлылық береді. Сары түс алаңдаушылық тудырады, қоздырады; көк- сананың тереңдеуіне ықпал етеді; қою көк және күлгін – мұңға батырады.
Біздің балабақшада біз негізгі ережені ұстанамыз-негізгі аумақты алып жатқан түстер ашық емес, тыныш; ашық түстер ең аз аумақты алады, бұл маңызды бөлшектерге баса назар аударады. Топтардағы оқу жабдықтарының түстік безендірілуі үй-жайдың (рекреацияның) түстерімен үйлеседі.
Білім беру процесіне қатысушылардың денсаулығын сақтау және нығайту мақсатында балабақша ғимаратында спорт залы жабдықталған, онда балалардың ойын түріндегі әр түрлі іс-әрекеттері ұйымдастырылады; зал жабдықтармен, ойыншықтармен және құралдармен жабдықталған; денсаулық сақтау білім беру процесі үшін жағдайлар жасалған.
Оң әлеуметтік-психологиялық факторларды қамтамасыз ету үшін біздің спорт залымызда "құрғақ жаңбыр" бар, ол шаршауды тез жеңілдетеді, босатады, бала мен ересек адам арасында оң байланыс орнатады, бұл жұмыстың тиімділігі мен нәтижелігін едәуір арттырады. Сондай-ақ, ойын модульдері бар, олар көп функциялы, берік, экологиялық таза материалдардан жасалған. Жұмсақ модульдермен ойнау арқылы мұғалім оқуға деген қызығушылықты қолдап қана қоймай, танымдық белсенділікті, қозғалыс саласын, коммуникативті дағдыларды белсендіретін тапсырмалар береді.
Өсімдіктердің пәндік даму ортасына әсері.
Еңбек жағдайларын жақсарту жүйесінде сауықтыру флорасын таңдау үлкен маңызға ие, ауа құрамын қалыпқа келтіруге, жүйке-эмоционалды және визуалды шаршауды жеңілдетуге, балабақша бөлмелерінің интерьерін эстетикалық безендіруге ықпал етеді
Топтық бөлмелер үшін бөлме өсімдіктерін таңдағанда, біз келесі критерийлерді ұстанамыз:
- өсімдіктер белгілі бір жас тобының бағдарламалық талаптарына сәйкес таңдалады;
- өсімдіктердің иісі күшті, алаңдатарлық болмайды;
- өсімдіктер аллергиялық реакция тудырмауы керек;
- өсімдіктер дәліздерді жауып, терезелерді немесе шамдарды қараңғыламауы керек.
Топтық бөлмелер мен рекреацияларды көгалдандыру жалпы интерьермен үйлесімді үйлеседі.
Балабақша аумағында жаңа верандалармен және шағын сәулет нысандарымен жабдықталған топтар саны бойынша учаскелер орналасқан. Әр аумақ жеке, өз стильде безендірілген. Пәндік-кеңістіктік ортаның ойын бастауы үлкен маңызға ие. Мектеп жасына дейінгі балалар мен мектеп оқушылары үшін (әсіресе кіші) ойын арқылы дағдылар мен білімді игеру табиғи нәрсе.
Сонымен, білім беру және дамыту ортасы балалардың балабақшада жайлы болуын қамтамасыз етеді, олардың денсаулығын сақтайды және тиісті мінез-құлыққа ықпал етеді. Дұрыс ұйымдастырылған ортаның арқасында әр бала өзіне ұнайтын іс - әрекетті таба алады, өзінің күші мен қабілетіне сенеді, ересектермен және құрдастарымен қарым-қатынас жасауды үйренеді, олардың сезімдері мен іс-әрекеттерін түсінеді және бағалайды.
