«Орта - үшінші педагог»

Қазіргі балалар кішкентай кезінен бастап балабақшаларда немесе мектептерде көбірек уақыт өткізеді. Шын мәнінде, пәндік-кеңістіктік орта білім беру ортасының бөлігі ретінде баланың отбасы мен тәрбиешіден кейінгі үшінші тәрбиешісіне айналады, ал балалардың қоршаған ортамен ашық қарым-қатынасы айтарлықтай артады.

Мақсаты: балалардың жас ерекшеліктеріне және жеке ерекшеліктеріне сәйкес қолайлы жағдайлар жасау, қабілеттері мен шығармашылық әлеуетін дамыту, рухани - адамгершілік және әлеуметтік-мәдени құндылықтар негізінде тұтас білім беру процесіне оқыту мен тәрбиелеу, мектепке дейінгі білім беру деңгейі мен сапасының мемлекеттік кепілдіктерін қамтамасыз ету.

Балабақшада балалардың физикалық, коммуникативтік, танымдық, зерттеушілік, шығармашылық, әлеуметтік дамуын көрсететін дамыту орталықтары құрылды.Біздің бақшамыздың әрбір тобында ойын, спорттық және сауықтыру жабдықтарын қамтитын спорт орталығы бар, ол қозғалыс белсенділігін қамтамасыз етуге, соның ішінде жалпы және ұсақ моториканы дамытуға, ашық ойындар мен жарыстарға қатысуға мүмкіндік береді

Балалардың танымдық, зерттеушілік дамуына эксперимент орталықтары, табиғат бұрыштары, құрылыс-конструктивтік ойындар, математика жатады.

Табиғат бұрышының орталығы экологиялық қызметті қамтиды. Жылдың суық мезгілінде мұғалімдер балалармен шағын бақшасын орналастырады. Бөлме өсімдіктерден басқа, бұл орталықта экологиялық бағыттағы әртүрлі дидактикалық ойындар бар, олар "Жыл мезгілдері", "жануарлар мен өсімдіктер әлемі" сияқты картиналар сериясы, табиғи материалдар жинағы, көкөністер мен жемістердің муляждары, жәндіктер және т.б. Табиғат бұрышының маңызды құрамдас бөлігі табиғат пен ауа-райы күнтізбесі болып табылады.

Эксперимент орталығы әртүрлі коллекциялармен ұсынылған (раковиналар, тастар, тұқымдар, дәнді дақылдар және т.б.). Онда тәжірибелік қызметті жүзеге асыруға арналған материал бар: үлкейткіштер, компастар, стакандар, колбалар, өлшеуіш шыныаяқтар, суару ыдыстары, сағаттар.

Математика орталығы (ойын кітапханасы) маңызды даму функцияларына ие. Бұл орталықта нормативтік-таңбалық материал орналасқан: магниттік тақта, сан мен санды салыстыруға арналған карточкалар жиынтығы, сандар мен сандық фигуралары бар текшелер жиынтығы, мозаиканың әртүрлі түрлері де, заманауи басқатырғыштар да ұсынылған. Қолдың ұсақ моторикасын дамытуға арналған ойындардың кең таңдауы.

Құрылыс-конструктивті ойындар орталығы, онда конструкторлардың әр түрлі түрлері мен формалары ұсынылған.

Бұл орталықтың ұтқырлығы балаларға ойынның сюжетін одан тыс жерде ашуға мүмкіндік береді. Бұл біздің балаларымызға топтың кез келген бұрышында өзін жайлы сезінуге мүмкіндік береді.

Балалардың коммуникативті дамуы үшін топтарда сөйлеу орталығы бар.

Сөйлеуді дамыту орталығы кітап бұрышын қамтиды. Кітап бұрышының мазмұны мектепке дейінгі мекемеде жүзеге асырылатын осы жастағы балалардың жас ерекшеліктеріне сәйкес келеді. Онда балалар жазушыларының көркем шығармалары, ертегілері және аптаның тақырыбы бойынша басқа да әдеби формалары бар кітаптар бар. Кітап баспа өнімдерін таңдаудың негізгі қағидасы-мәтіннің минимумы-иллюстрациялардың максимумы. Кітап бұрышында жазушының фотосуреті орналастырылған, оның шығармашылығымен және оның әдеби шығармаларымен балалар қазіргі уақытта танысады.

Сөйлеуді дамыту, балалардың эмоционалдық саласын дамыту мақсатында топтарда музыкалық-театрландырылған орталықтар құрылды. Бұл дамушы ортаның маңызды объектісі, өйткені бұл топты біріктіруге, балаларды қызықты идеямен біріктіруге көмектесетін театрландырылған әрекет. Театрда балалар өздерінің кейіпкерлерінің күтпеген қырларын көрсете отырып, ашылады. Мұнда экран, әр түрлі театрлар орналасқан. Балалар-үлкен әртістер, сондықтан олар қойылымдарға қуана қатысады және көрермендер рөлін қуана орындайды. Ол әр түрлі театрлармен ұсынылған (қуыршақ, үстел, саусақ). Көркемдік-эстетикалық даму.

Балаларға арналған көркемдік эстетикалық даму орталығында әртүрлі суреттер, қолөнер бейнеленген суреттер, бұйымдарды безендіру нұсқалары, әртүрлі қолөнер бұйымдарын жасауға арналған жұмыс ретін бейнелейтін схемалар және т.б. таңдалады. Бұл орталыққа еркін қол жетімділік бар.

Патриоттық тәрбие орталығы балаларды еліміздің мемлекеттік рәміздерімен, мерекелерімен және салт-дәстүрлерімен таныстыруға арналған материалдарды қамтиды.

Біздің балабақшада тұлғаның адамгершілік, патриоттық қалыптасуына ықпал ететін "Этноград" шағын мұражайы құрылды. Мұнда балалар экскурсияға келеді, ал үлкен балалармен квест ойындары, әңгімелесулер, сұхбаттар ұйымдастырылады.

 Рөлдік ойындардың орталығында жабдықтар мен құралдар балалар ойыншықтарды оңай алып, оларды "өздерінің ойын шығармашылық дизайнына" біріктіре алатындай етіп орналастырылған.

Қауіпсіздік орталығы үйдің, көшенің (ЖҚЕ) қауіпсіздігін және өрт қауіпсіздігін көрсетеді. Ол қажетті атрибуттармен, ойыншықтармен, дидактикалық ойындармен жабдықталған. Жақсы дидактикалық құрал-бұл көшелер мен жолдарды белгілейтін арнайы жабдықталған үстел, сонымен қатар ұсақ құрылыс материалдары мен жол белгілерінің қосымша жиынтығы. Топтарда қауіпсіздік орталығын құру балаларға қауіпсіз мінез-құлық ережелері мен нормаларымен танысуға және салауатты өмір салты құндылықтарын қалыптастыруға көмектеседі деп санаймыз.

Осылайша, құрылған орта білім беру қызметін ұйымдастыруға, топтарда қолайлы эмоционалды-психологиялық климат құруға ықпал етеді, барлық оқушылардың ойын, танымдық, зерттеу, шығармашылық және моторлық белсенділігін объективті-кеңістіктік ортамен өзара әрекеттесуде қамтамасыз етеді, келесі талаптарға жауап береді: мазмұн, көпфункционалдылық, түрлену, қол жетімділік, қауіпсіздік.